Planshetlar

O'zbekistonda planshetlar

Ixcham planshetlar juda ommalashmoqda, bunga hayron qolmasa ham bo‘ladi. Ular – form-faktoriga ko‘ra smartfonlarni eslatuvchi, sensor ekranli qurilmalardir. Ammo planshet kompyuterlar kattaroq o‘lchami va ishlash samaradorligi bilan ajralib turadi. Bunday devayslarni sensorli telefonning funksionali yetarli bo‘lmaganida ish va boshqa maqsadlar uchun xarid qilishadi. Modellarning turli-tumanligi mablag‘dan va planshetda bajarish ko‘zda tutilayotgan vazifalardan kelib chiqib maqbul variant tanlash imkonini beradi.

Planshetlarning afzalliklari

Bu tur devayslar o‘zining quyidagi kuchli jihatlari bilan maqtana oladi:

• Sensorli ekran – ilovalarni boshqarish uchun barmoq bilan yengilgina teginish kifoya. Gadjetdan foydalanish uchun sizga qo‘shimcha aksessuarlarning keragi yo‘q. Uni yoqish va kerakli ilovani ishga tushirish yetarli. Sensorli displey har qanday utilitalar bilan ishlashga qulay: ofis, grafika, multimedia, ko‘ngil ochar ilovalar. Sensorlar o‘ta sezgir, shu sababli bunday devayslarni ko‘pincha o‘yinlar uchun olishadi.
• Ixchamlik – planshet o‘z mohiyatiga ko‘ra ixcham kompyuter bo‘lib, noutbukdan ham yengil. U yo‘l-yo‘lakay ishlari bilan shug‘ullanib ketaveradigan kishilarga juda mos keladi. Shuningdek, bu devaysni xizmat safarlari va sayohatlarda olib yurish ham qulay. Uning uchun hatto alohida sumka sotib olishga ham hojat yo‘q. Ayrim mini-planshetlar hatto cho‘ntakka ham joylashib ketaveradi.
• Funksionallik – gadjet ko‘plab dasturlarni qo‘llab-quvvatlaydi. U hujjatlar bilan, multimedia utilitalari bilan ishlashga, veb-syorfing va o‘yinlarga mos keladi. Mazkur qurilmani elektron kitoblar o‘qish, musiqa tinglash, filmlar tomosha qilish va boshqalar uchun ham qo‘llashadi. Devaysning o‘ziga odatda bir qator jihozlar o‘rnatilgan bo‘ladi – GPS, ilovalar do‘koni, virtual yordamchi va hokazo.

Planshet turlari

Zamonaviy planshetlarni to‘rtta yirik guruhga ajratish mumkin:

• Grafik planshetlar – rasm chizish va grafika bilan ishlashga mo‘ljallangan devayslar. Ularni ko‘pincha bolalar uchun olishadi. Bunday modellar jamlanmasida stilus yoki ruchkasi ham bo‘ladi.
• Planshet navigatorlar – avtomobillarga mo‘ljallangan qurilmalar. Ular makon bo‘ylab mo‘ljal olishdan boshqa ishlarga ham qodir. Bunday modellarning o‘ziga ko‘plab jihozlar joriy etilgan bo‘ladi. Masalan, ularda video yozib olish va ko‘rish mumkin, bu esa yo‘lda falokat keltirib chiqaruvchi vaziyatlarda asqatadi. Odatda, bunday gadjetlar oddiy navigatorlardan yirikroq bo‘ladi.
• Oddiy planshetlar – veb-syorfing, multimedia bilan ishlash, o‘yinlar o‘ynash va boshqa standart vazifalarni bajarishga mo‘ljallangan, sensor ekranli oddiy planshetlar. Bunday portativ kompyuterlarning modellari juda ko‘p. Ular o‘lchami, texnik jihatlari va dizayniga ko‘ra o‘zaro farqlanadi.
• Bolalar planshetlari – ular cheklangan jihozlar to‘plamiga hamda yorqin dizaynga ega. Bunday modellarni ta’limni qiziqarli tarzda olib borish uchun xarid qilishadi. Bolajonlar unda jonivorlarning ovozlarini, ranglarni, harflar va raqamlarni, geometrik shakllarni o‘rganishadi. Keyinchalik apparat inglizcha, fransuzcha va boshqa xorijiy tillarni o‘zlashtirishga yordam beradi. Bolalar gadjetlari odatda ta’lim olish va vaqtichog‘lik uchun 30 tadan ortiq ilovaga ega bo‘ladi.

Tanlash mezonlari

Planshet xaridida quyidagi xarakteristikalarini hisobga olish lozim:

• Protsessor – u 10 tagacha yadroga ega bo‘lishi mumkin. Qurilmaning kuchi shu jihatga bog‘liq. Yadrolar sonini devaysni qo‘llashdan ko‘zda tutilgan maqsadga qarab tanlagan ma’qul. Oddiy utilitalar uchun 4 tagacha yadroli protsessor yetarli. Protsessorning unumdorligi muhim rol o‘ynaydi. Planshetlarda Intel, Nvidia, Qualcomm va boshqa ishlab chiqaruvchilarning turli avlod chipsetlari qo‘llanadi.
• Ekran aniqligi – hozir aksariyat ekranlarda Full HD texnologiyasi joriy etilgan, u sifatli va jonli tasvir bo‘lishini ta’minlaydi. Kamdan-kam hollarda ekranlarda boshqa tur matritsalar qo‘llanadi.
• Tezkor xotira hajmi – u planshetning ishlash samaradorligi va tezligini ta’minlaydi. Gadjetlar 512 megabaytdan to 16 gigabaytgacha “operativka”li bo‘ladi. Bu ko‘rsatkich qurilma zimmasiga yuklanadigan vazifalardan kelib chiqib tanlanadi. Pochta va ijtimoiy tarmoqlar uchun 1-2 GB yetarli. Fotoshop va kuchli o‘yinlar uchun esa 16 gigabaytlik modelidan tanlagan ma’qul.
• Akkumulyator – odatda, u olinmaydigan bo‘ladi. Uning sig‘imdorligi planshetning avtonomligiga, ya’ni – bitta quvvat bilan qancha uzoq vaqt ishlay olishiga ta’sir qiladi. Batareyaning sig‘imi gadjetning vazni va narxiga ham ta’sir qiladi.
• Kameralar – ushbu devayslar hozirda orqa (asosiy) va old kamera modullari bilan chiqyapti. Odatda, ular aytarli yuqori xarakteristikaga ega bo‘lmaydi. Asosiy kamera aniqligi 16 megapikselgacha bo‘lishi mumkin. Old modulda esa bu ko‘rsatkich pastroq bo‘ladi. Shunday bo‘lsa-da, bu kameralarning kuchi muloqot va syomka qilish uchun yetarli.

Planshetda saqlash mumkin bo‘lgan ma’lumotlar o‘lchami uning doimiy xotirasi hajmiga bog‘liq. Bu borada quyidagi variantlar taklif etiladi:

• 4-6 Gb;
• 32 Gb;
• 64 Gb;
• 128 Gb;
• 256 Gb.

Ko‘plab modellarga xotira kartasi ham qo‘ysa bo‘ladi, uning yordamida saqlagich hajmi oshadi. Faqat Apple gadjetlari bundan mustasno – ularda flesh-saqlagich uchun joy yo‘q.

Operatsion tizim

Portativ kompyuter bo‘lmish planshetlar turlicha operatsion tizimli bo‘ladi:

• Android – dunyodagi eng ommabop operatsion tizim; mobil qurilmalarning aksariyati shunda ishlaydi. Planshetlar ham bundan mustasno emas. Android ko‘p vazifalarni bajara olishi va qulayligi bilan ajralib turadi. Uning asosiy plyuslaridan biri – o‘ziga tatbiq etilgan Play Market ilovalar do‘konidir: unda ish va ko‘ngil ochish uchun ilovalar yuklab olish mumkin. Ammo Android ko‘p joy egallaydi va ish unumdorligi bo‘yicha eng yaxshisi emas.
• iOS – Apple kompaniyasining dasturiy ta’minoti. Binobarin, bu tizimda faqat iPad planshetlari ishlaydi. iOS yopiq ekotizimga ega, bu operatsion tizim chet dasturchilarning dasturlarini qo‘llab-quvvatlamaydi. iPad OS tizimining afzalligi uning texnologik yuksakligidadir. Mazkur dasturiy ta’minotda eng ilg‘or funksiyalar joriy etilganki, ularni boshqa operatsion tizimlarda uchratmaysiz. Ilovalarni ishlab chiquvchilar dastlab Apple qurilmalari uchun utilitalar yaratishadi, shundan keyingina ularni Android’ga moslab chiqarishadi. Shu tariqa, yangi ilovalar birinchi bo‘lib iPad’larga keladi, keyin esa Play Market’ga chiqadi.
• Windows – mazkur operatsion tizim planshet imkoniyatlarini statsionar kompyuter funksionaliga yaqinlashtiradi. O‘yinlarga va multimediaga mo‘ljallangan aksariyat qudratli planshetlar Windows tizimida ishlaydi.

Ekran o‘lchami va ta’minoti

Planshetni ishlatish qulayligi displey o‘lchamiga bog‘liq. Asaxiy internet-do‘konida diagonali quyidagicha bo‘lgan variantlar taqdim etilgan:

• 8 dyuymgacha;
• 9-10 dyuymlik;
• 11-12 dyuymlik;
• 13-15 dyuymlik.

Bu gadjetni sotib olishda uning ta’minotiga va qo‘shimcha aksessuarlariga e’tibor qaratish kerak. Kundalik vazifalarni bajarish uchun arzonroq oddiy modeli bo‘laveradi. Maxsus dasturlar bilan ishlash uchun esa o‘ziga xos jihozlarga ega planshet zarur:

• stilusli (ruchkali);
• proyektorli;
• mobil internet uchun sim-kartali;
• Face ID tizimli;
• telefon funksiyali.

Qo‘shimchasiga planshetlar klaviatura ulanadigan bo‘lishi mumkin, bu esa ularni noutbukka aylantiradi. Agar siz devaysni matn ilovalari uchun ishlatadigan bo‘lsangiz, bunday apgreyd juda muhim. Klaviatura bilan ishlash uchun gadjet katta ekranli bo‘lishi kerak.

Korpus xususiyatlariga ahamiyat bering. U zarbaga qarshi va suv o‘tkazmas bo‘lishi mumkin. Bunday modellar sayyohlik hamda ekstremal sharoitlarda ishlashda qo‘l keladi.

Asaxiyda planshet sotib oling

Ishlab chiqaruvchi katta ahamiyat kasb etadi. Imkon qadar taniqli markalardan planshet tanlagan ma’qul, ular o‘z mahsulotlarini sifatli qismlar bilan ta’minlaydi va kafolat taqdim etadi. Asaxiy internet-do‘konidan siz quyidagi brendlar planshetlarini hamyonbop narxlarda olishingiz mumkin:

• Samsung – Galaxy turkumi;
• Xiaomi;
• Huawei;
• Apple – iPad turkumi;
• Lenovo.

O‘zbekiston bo‘ylab yetkazib berish bir necha kun mobaynida amalga oshiriladi. Toshkentda esa bu xizmat butkul bepul taqdim etiladi. Eltib berish shartlari haqidagi batafsil ma’lumotni saytdagi tegishli bo‘limdan yoki do‘kon konsultantidan olishingiz mumkin. U bilan telefon qo‘ng‘irog‘i orqali bog‘lanish imkoni mavjud.