Nadejda Kevorkova: Falastin: Agar o‘lishim lozim bo‘lsa...

Ushbu kitobda Falastinning sunggi 75 yillik murakkab va ziddiyatli davri u yerda yashovchi oddiy insonlarning tilidan hikoya qilinadi. Flastinlik oddiy inson - G'azoda, Quddusda, G'arbiy sohilda, Isroilda yoki qochqinlikda umr kechiradimi: istalgan joyida yashash, sayohatga chiqish, ibodat qilish, ta’lim olish, davolanish, hatto oilasidan tortib olingan uyini qurish huquqidan ham mahrum etilgan. Uning kuni dronlar sasini eshitishdan boshlanadi va ushbu kunni u: hibs, qiynoq, haqorat, uyining vayron qilinishi, o'zi va oilasining o'ldirilishi yoki surgun qilinishi bilan tugashi mumkin.

***
"Agar o'lishim lozim bo'lsa,
Senga yashash lozimdir,
Qissamni hikoya qilish uchun,
Buyumlarimni sotishing uchun,
Bir parcha mato va
Bir qancha chilvir xaridi uchun.
Uni uzun dumli oq qilib yasat,
G'azoning biror go'shasidagi go'dak,
Samoga boqib,
Na o'z jasadi bilan,
Hatto o'z o'zi bilan, -
Hech kim bilan xayrlashmagan -
Otashda g'oyib bo'lgan,
Otasin ko'mayotgan chog'ida
Varrakka nazar solsin,
Mening osmon varragimga,
Mening varragimga,
Sen yasagan o'sha varrakka,
Samoga parvoz qilayotganda,
Oniy lahzada o'ylasin,
Bu farishta ekanin,
Sevgini qaytarayotgan.
Agar o'lishim muqarrar bo'lsa,
Mayli, bu umid baxsh etsin,
Mayli, bu tarixga aylansin...

Bu she'r ingliz adabiyoti professori, shoir Refat Alarir tomonidan 2023 yil 1 noyabrda yozilgan bo'lib, dunyoning 40 tiliga tarjima qilingan. U harbiy amaliyot boshlanishiga qaramay, G'azo shimolidan chiqib ketishdan bosh tortdi va 2023 yilning 6 dekabr kuni yashash joyiga otilgan Isroil raketasi bilan o'ldirildi. U bilan akasi, singlisi va to'rtta jiyani halok bo'ldi. Refat 44 yoshda edi."