Filip Kotler, Hermavan Kartajaya, Ivan Setiavan: Marketing 4.0: An'anaviylikdan raqamli olam sari yo'l

So‘nggi olti yil davomida biz butun dunyo bo‘ylab uchrashgan marketologlar Marketing 3.0 ning davomini so‘rashdi. Marketing dinamikasini hisobga oladigan bo‘lsak, ko‘pchilik Marketing 4.0 ning tayyor bo‘lishini kutishlari tabiiy.

Marketing 3.0 da biz mahsulotga asoslangan marketingdan (1.0) mijozga yo‘naltirilgan marketingga (2.0) va oxir-oqibat insonga yo‘naltirilgan marketingga (3.0) katta o‘tish haqida so‘z yuritganmiz. Marketing 3.0 da mijozlarning aqli, qalbi va ruhi bilan butun vujudi bilan taʼsir ko‘rsatish jarayoni kuzatiladi. Shuning uchun biz marketingning kelajagi insoniy qadriyatlarni o‘z ichiga olgan va aks ettiruvchi mahsulotlar, xizmatlar va kompaniya madaniyatlarini yaratishda ekanligini taʼkidladik. Kitob 2010-yilda nashr etilganidan beri ko‘plab marketologlar Marketing 3.0 tamoyillarini qabul qilmoqdalar. Kitob shu qadar eʼtirof etilganki, u butun dunyo bo‘ylab ingliz tilidan tashqari 24 tilga ham tarjima qilingan.

Darhaqiqat, biz Marketing 3.0 ni yozganimizdan beri ko‘p narsa sodir bo‘ldi, ayniqsa texnologik taraqqiyot nuqtai nazaridan. Bugun biz ko‘rayotgan texnologiyalar yangi emas. Ammo ular so‘nggi yillarda birlashmoqda va bu konvergensiya butun dunyo bo‘ylab marketing amaliyotiga katta taʼsir ko‘rsatdi. Bundan yangi tendensiyalar paydo bo‘lmoqda: “almashish” iqtisodiyoti, “hozir” iqtisodiyoti, ko‘ptarmoqlilik integratsiyasi, kontent marketingi, ijtimoiy CRM va boshqa ko‘plab narsalar shular jumlasidandir.

Ishonamizki, texnologiya konvergensiyasi oxir-oqibat raqamli marketing va anʼanaviy marketing o‘rtasidagi yaqinlashuvga olib keladi. Ushbu o‘tish davrida yangi marketing yondashuvi talab etiladi. Shunday qilib, biz Marketing 4.0 ni Marketing 3.0 ning tabiiy natijasi sifatida kiritamiz. Ushbu kitobning asosiy sharti shundaki, marketing raqamli iqtisodiyotdagi mijozlar yo‘llarining o‘zgaruvchan tabiatiga moslashishi kerak. Marketologlarning roli mijozlarni xabardorlikdan tortib, oxir-oqibat targ‘ibot qilishgacha bo‘lgan sayohatga yo‘naltirishdir.