Абдулла Қодирий: Меҳробдан Чаён (қаттиқ муқова)

Ўзбек романчилиги ва ҳаётий ҳикоялар жанрларининг асосчиси, буюк устозимиз –Абдулла Қодирий (1894-1938- йиллар) ХХ аср ўзбек адабиётининг буюк дарғаларидан бири бўлган.

А.Қодирий дастлабки таълимни мусулмон мактаби, рус-тузем мактабида, Абулқосим шайх мадрасасида олган. 1925-1926- йилларда Москвадаги адабиёт курсида таълим олган. Унинг дастлабки ижодлари “Самарқанд”, “Оина”, “Садои Туркистон” газеталари ва ўзи ташкил этган “Муштум” журналида эълон қилинган.

А.Қодирийнинг “Тўй”, “Аҳволимиз”, “Миллатимга”, “Фикр айлагил” каби шеърлари, “Бахтсиз куёв” драмаси, “Жувонбоз”, “Улоқда” (1916-йил), “Калвак Махзумнинг хотира дафтаридан”, “Тошпўлат тажанг нима дейди ?” (1920- йил) каби ҳикоялари, “Ўткан кунлар” (1924-1926), “Меҳробдан чаён” (1929 йил) романлари, “Обид кетмон” (1934) қиссаси ҳозирги вақтда ҳам севиб ўқилади. Шунингдек, Н.В.Гоголнинг “Уйланиш” (1935 йил), А.П.Чеховнинг “Олчазор” (1936 йил) асарларини она тилимизга маҳорат билан таржима қилган.

1937 йилнинг 31 декабрида “халқ душмани” сифатида қамоққа олиниб, 1938 йил 4 октябрда ўлимга маҳкум қилинган. Ёзувчининг ўзи ва асарлари 1956 йилдан бошлаб оқланган.