Марк Аврелий: Мулоҳазалар (Yangi asr avlodi)

“Мулоҳазалар” – инсон руҳияти ва ҳаёт маъноси ҳақидаги энг теран асарлардан бири. Муаллиф бу китобни нашр учун эмас, балки ўзини тарбиялаш ва ҳаётий тамойилларини мустаҳкамлаш мақсадида шахсий дафтар сифатида битган. Шунинг учун ҳам асарда сунъий безаклар, риторик қочимлар йўқ – фақат самимий, ҳаётий ва тажриба билан чиниққан фикрлар мавжуд.

Китобда вақтнинг ўтиши, тақдирга рози бўлиш, ҳаётнинг беқарорлиги, инсоннинг ички эркинлиги, адолат ва инсоф, бошқаларга яхшилик қилиш зарурияти ҳақида мардона ва сокин оҳангда мулоҳазалар баён этилган. Марк Аврелийнинг фикрлари орқали ўқувчи ҳаётнинг ҳар бир дақиқасини қадрлаш, бефойда изтироблардан халос бўлиш ва ўзига хос ички хотиржамликка эришиш йўлини топиши мумкин.

“Мулоҳазалар” – бу фақат бир императорнинг шахсий кундалиги эмас, балки ҳар бир авлодга тегишли маънавий қўлланмадир. Унга мурожаат қилган инсон вақт оша ўзлигини кашф этади.