Луқмон Бўрихон: Жазирамадаги одамлар

«Жазирамадаги одамлар» ўзига хос роман. Гаплари узун-узун: нуқталари кам, вергуллари кўп...

Воқеалар шўрлаб бораётган маънавиятнинг (ёки маънавиятсизликнинг) одамлар орасига сингиб боришини тасвирлайди. Ичкиликбозлик, ҳаромдан ҳазар қилмаслик, тилёғламалик, ахлоқсизлик каби иллатларнинг жамиятни таназзулга учратиши кулги ва боланинг жайдари тили билан кўрсатиб берилган.

Бош қаҳрамон Лолахон бу жамиятга тақдирнинг тақозоси билан тушиб қолади. Асарда у юксак маънавият рамзи эмас, ақл-идрок ва тафаккур рамзи ҳам қилиб тасвирланмаган. У шунчаки гўзаллик, нафислик образи. Ахлоқсизлик ва эътиқодсизлик кундалик кулгуги айланиб қолган бу жамият тафаккур, юксак онг, олий башарий туйғулар у ёқда турсин, оддий табиий гўзалликка ҳам ўрин топиб беролмайди. Гўзаллиги ва нозиклиги билан ҳаммани ўзига ром қилган Лолахон бу ерга бегоналик қилди: одамни ёмон кўриб ўлдириш шарт эмас, баъзида қучоққа жуда маҳкам босишнинг ўзиёқ уни нафас олдирмай нобуд қилади...