Лев Толстой: Авлиё Сергий

Рус ёзувчиси Лев Николаевич Толстойнинг "Авлиё Сергий" қиссаси жаҳон адабиёти дурдоналаридан бири сифатида қадрланиб келади. Бу асар замирида бош қаҳрамон эътиқодига содиқ қолиб, шафқатсиз равишда ўзлигини излашдан чекинмайди. Ёзувчи тасаввуридаги чин инсон образи - Авлиё Сергийнинг ботиний ва зоҳирий олами, у бутун умри давомида комилликка интилади. Асарда бош қаҳрамон мисолида инсоний кечинмалар ортиқча бўёқларсиз талқин этилади. Воқеалар замирида инсоннинг руҳий изтиробга чўккан ҳаёт йўлини қайта назардан ўтказади. Бу қиссани Шаҳноза Раҳмонова она тилимизга ўзига хос равишда таржима қилган.

Лев Толстойнинг шу китобга киритилган "Иқрорнома" (Озод Шарафиддинов таржимасида) ва "Телбанинг ёзганлари " (Иброҳим Ғафуров ўзбекчалаштирган) асарлари ҳам руҳияти жиҳатидан бир-бирига яқин ҳисобланади. Бу асарларда ҳам ижтимоий келиб чиқиши, тарбияси ва ҳаёт йўли билан боғлиқ инсоннинг ички олами жамият олдидаги масъулияти нуқтаи назаридан талқин қилинади.