Филип Котлер, Ҳермаван Картажая, Иван Сетиаван: Маркетинг 4.0: Анъанавийликдан рақамли олам сари йўл

Сўнгги олти йил давомида биз бутун дунё бўйлаб учрашган маркетологлар Маркетинг 3.0 нинг давомини сўрашди. Маркетинг динамикасини ҳисобга оладиган бўлсак, кўпчилик Маркетинг 4.0 нинг тайёр бўлишини кутишлари табиий.

Маркетинг 3.0 да биз маҳсулотга асосланган маркетингдан (1.0) мижозга йўналтирилган маркетингга (2.0) ва охир-оқибат инсонга йўналтирилган маркетингга (3.0) катта ўтиш ҳақида сўз юритганмиз. Маркетинг 3.0 да мижозларнинг ақли, қалби ва руҳи билан бутун вужуди билан таъсир кўрсатиш жараёни кузатилади. Шунинг учун биз маркетингнинг келажаги инсоний қадриятларни ўз ичига олган ва акс эттирувчи маҳсулотлар, хизматлар ва компания маданиятларини яратишда эканлигини таъкидладик. Китоб 2010-йилда нашр этилганидан бери кўплаб маркетологлар Маркетинг 3.0 тамойилларини қабул қилмоқдалар. Китоб шу қадар эътироф этилганки, у бутун дунё бўйлаб инглиз тилидан ташқари 24 тилга ҳам таржима қилинган.

Дарҳақиқат, биз Маркетинг 3.0 ни ёзганимиздан бери кўп нарса содир бўлди, айниқса технологик тараққиёт нуқтаи назаридан. Бугун биз кўраётган технологиялар янги эмас. Аммо улар сўнгги йилларда бирлашмоқда ва бу конвергенция бутун дунё бўйлаб маркетинг амалиётига катта таъсир кўрсатди. Бундан янги тенденциялар пайдо бўлмоқда: "алмашиш" иқтисодиёти, "ҳозир" иқтисодиёти, кўптармоқлилик интеграцияси, контент маркетинги, ижтимоий CRM ва бошқа кўплаб нарсалар шулар жумласидандир.

Ишонамизки, технология конвергенцияси охир-оқибат рақамли маркетинг ва анъанавий маркетинг ўртасидаги яқинлашувга олиб келади. Ушбу ўтиш даврида янги маркетинг ёндашуви талаб этилади. Шундай қилиб, биз Маркетинг 4.0 ни Маркетинг 3.0 нинг табиий натижаси сифатида киритамиз. Ушбу китобнинг асосий шарти шундаки, маркетинг рақамли иқтисодиётдаги мижозлар йўлларининг ўзгарувчан табиатига мослашиши керак. Маркетологларнинг роли мижозларни хабардорликдан тортиб, охир-оқибат тарғибот қилишгача бўлган саёҳатга йўналтиришдир.