Андрей Платонов: Жон (қаттиқ)

Таниқли рус ёзувчиси Андрей Платоновнинг энг машҳур романи "Жон" илк бора ўзбек тилида чоп этилди. Роман тил қурилиши, сюжет чизиқларининг оригиналлиги билан ажралиб туради. Ғайриоддий бу асар, айни пайтда, асосий сюжет қурилиши нуқтаи назаридан адибнинг кейинги кўплаб асарлари қатори Сталин даври социалистик реализм адабиётининг ташқи шаклига хосдек кўринади. Асар қаҳрамони – эндигина институтни тамомлаган иқтисодчи Назар Чиғатоев Москвадан ўз юрти – Ўрта Осиёга қайтади. Амударё мансабининг қай бир овлоқларида тентираб адашган, хўрланган-у таҳқирланган ўз элатини излаб топиб, муқаррар ажалдан омон сақлаш унинг бош маслагидир. Кўп қатламли бу асарни турлича тарзда ўқиб англаш мумкин. Асар бугунги давр учун ҳам долзарб бўлган саволларни ўртага ташлайди: умумий тараққиётдан четга улоқтирилган «бегоналар»ни замонавий дунё билан қай тариқа қовуштириш мумкин?